openscience

Με τις κλιματικές αλλαγές, θα αλλάξουν και οι διατροφικές συνήθειές μας;

Νομίζω ότι πράγματι θα υπάρξουν αλλαγές. Άλλωστε ήδη τις διαπιστώνουμε καθώς καταναλώνουμε κάπως λιγότερο κρέας, αν και προσωπικά δεν είμαι καθόλου υπέρ του να το εγκαταλείψουμε εντελώς, καθώς πρέπει να διατηρήσουμε μια ισορροπημένη διατροφή. Υπήρξαν σε κάποια στιγμή ορισμένοι που νόμιζαν ότι θα καταλήξουμε να τρεφόμαστε με πρωτεϊνούχα χάπια και θυμάμαι κάποιες προβλέψεις ότι όλοι θα είχαν από ένα κουτάκι και θα αρκούσε να τρώνε κάθε μέρα τα χάπια τους και τίποτα περισσότερο. Εγώ νομίζω ότι το μέλλον κρύβει μάλλον την επιστροφή σε μια πολύ πιο ποικίλη διατροφή και, επιπλέον, πρέπει να ενθαρρύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την ιδέα του "γεύματος", της συζήτησης στο τραπέζι.

Θα παράγουμε όμως τρόφιμα αρκετά για όλους;

Η εκτίμηση είναι πως το 2050 η ανθρωπότητα θα έχει αυξηθεί κατά τρία δισεκατομμύρια και νομίζω ότι είναι απολύτως εφικτό να υπάρχει τροφή για όλους, υπό τον όρο να αναπτυχθεί η γεωργία παντού και σε όλες τις μορφές της. Είναι άλλωστε ήδη είκοσι χρόνια που το μοντέλο, σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη, της γεωγραφικής εξειδίκευσης της αγροτικής παραγωγής έχει πάψει να καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες της ανθρωπότητας. Έτσι, το νέο μοντέλο παραγωγής θα προέλθει από τον συνδυασμό της παραγωγικής και της περιβαλλοντικής διάστασης της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.

Πώς μπορούν οι αγρότες να βοηθήσουν στον περιορισμό των κλιματικών αλλαγών;

Η γεωργία πρέπει να έχει εδώ δύο στόχους: Κατ' αρχήν πρέπει η ίδια να παράγει όσο το δυνατόν λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου και να καταναλώνει όσο το δυνατόν λιγότερους υδρογονάνθρακες. Ο δεύτερος στόχος είναι να μπορέσει η γεωργία να καταστεί η ίδια "παγίδα" διοξειδίου του άνθρακα. Υπάρχουν στο πλαίσιο αυτό δύο στοιχεία: τα φυτά με τη φωτοσύνθεση και το χώμα, το οποίο συγκρατεί το διοξείδιο του άνθρακα. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι σήμερα είναι παγιδευμένοι στο έδαφος στην Ευρώπη 70 εκατομμύρια τόνοι άνθρακα, μια ποσότητα που αντιστοιχεί σε 30 χρόνια εκπομπών σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει κάποια μεγάλη ενιαία πολιτική περιβαλλοντικής αναμόρφωσης της γεωργίας. Αυτό είναι που πρέπει να επιτύχουμε τώρα, μέσω ενός νέου προσανατολισμού των αγροτικών επιδοτήσεων προς τις τεχνοτροπίες και τα παραγωγικά μοντέλα που θα αποφέρουν εξοικονόμηση ενέργειας, με μεγιστοποίηση της φωτοσύνθεσης και διατήρηση της ικανότητας του εδάφους να συγκρατεί το διοξείδιο του άνθρακα.