openscience

Στις μέρες μας όλοι έχουμε δει και χρησιμοποιήσει έναν υπολογιστή. Υπάρχουν πια παντού. Στο σχολείο, στο σπίτι, στο γραφείο, σε δημόσιες υπηρεσίες, στα καταστήματα. Αναρωτηθήκατε ποτέ όμως πώς αυτός αποθηκεύει μέσα του τα προγράμματά του, εικόνες, μουσική, ταινίες και πολλά άλλα;

Όλες αυτές οι πληροφορίες αποθηκεύονται με τη βοήθεια του μαγνητισμού. Μια μαγνητισμένη περιοχή είναι μια περιοχή που έλκει, δηλαδή τραβάει κοντά της υλικά όπως ο σίδηρος. Όλοι μας έχουμε δει μαγνήτες, οι οποίοι έχουν δύο πόλους, έναν βόρειο και έναν νότιο. Οι μαγνήτες έλκονται και απωθούνται μεταξύ τους, ανάλογα με το ποιους πόλους πλησιάζουμε. Αν πλησιάσουμε τον νότιο πόλο ενός μαγνήτη στον βόρειο πόλο ενός άλλου, τότε ασκείται έλξη μεταξύ τους. Αν όμως πλησιάσουμε δυο νότιους ή δύο βόρειους πόλους μεταξύ τους, τότε έχουμε άπωση. Οι πόλοι είναι αυτοί που καθορίζουν και τον προσανατολισμό ενός μαγνήτη, δηλαδή ποια κατεύθυνση έχει.

Μέσα λοιπόν στον υπολογιστή μας υπάρχει μια πλακέτα που την ονομάζουμε «σκληρό δίσκο». Εκεί πέρα υπάρχουν πολλές μικροσκοπικές μαγνητισμένες περιοχές. Η κάθε μια όμως έχει διαφορετική κατεύθυνση. Εξαιτίας αυτής της διαφορετικής κατεύθυνσης, όταν ο υπολογιστής διαβάζει αυτές τις περιοχές, βλέπει ανάλογα με τον προσανατολισμό τους είτε «0» είτε «1». Από αυτούς τους δύο αριθμούς, το 0 και το 1 ο υπολογιστής μπορεί να συνθέσει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται για να μας δείξει μια εικόνα ή για να παίξει το αγαπημένο μας τραγούδι.

Παρατηρούμε όμως ότι οι υπολογιστές που χρησιμοποιούμε γίνονται όλο και πιο μικροί. Παλιά ένας υπολογιστής έπιανε χώρο όσο ένα δωμάτιο, ενώ τώρα έχουμε πολύ μικρούς φορητούς υπολογιστές που χωράνε στην τσάντα μας! Αυτό σημαίνει ότι οι περιοχές στις οποίες αποθηκεύονται οι πληροφορίες μας γίνονται όλο και πιο μικρές. Το πρόβλημα όμως είναι ότι καθώς οι μαγνητισμένες περιοχές γίνονται όλο και πιο μικρές, οι διαφορές τους μικραίνουν κι αυτές κι έτσι διαβάζονται δύσκολα.

Το πρόβλημα αυτό έλυσαν δύο Φυσικοί, ο Γάλλος Άλμπερ Φερ και ο Γερμανός Πιέρ Γκρούνμπεργ, που πήραν φέτος το Νόμπελ Φυσικής. Αυτοί οι δύο ανακάλυψαν (ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο) ένα πολύ σπουδαίο φυσικό φαινόμενο, τη Γιγάντια Μαγνητοαντίσταση. Η Γιγάντια Μαγνητοαντίσταση είναι μια ιδιότητα που έχον τα υλικά όταν έχουν πολύ μικρές διαστάσεις. Μιλάμε για φύλλα από σίδηρο ή χρώμιο πάρα πολύ λεπτά, με πάχος μερικά δισεκατομμυριοστά του μέτρου, δηλαδή χίλιες φορές πιο μικρό από το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας.

Αυτά τα πολύ λεπτά φύλλα παρουσιάζουν το εξής καταπληκτικό φαινόμενο: άμα τα μαγνητίσουμε με έναν συγκεκριμένο τρόπο, παρουσιάζουν μια πολύ δυνατή αντίσταση στο ρεύμα, η οποία χαρακτηρίζει πολύ μικρές περιοχές και τις διαφοροποιεί μεταξύ τους.

Χάρη σε αυτήν την ιδιότητα μπορέσαμε και κατασκευάσαμε πάρα πολύ μικρούς σκληρούς δίσκους και καταφέραμε να μικρύνουμε τόσο πολύ τους υπολογιστές μας.

Περισσότερες πληροφορίες (στα αγγλικά) στην σελίδα: http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2007/info.pdf