openscience

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Barack Obama, ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα την πρόθεση του να υποστηρίξει τις επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και να αναλάβει την πρόκληση και το ρίσκο αποστολών στον πλανήτη Άρη. Δεν είναι η πρώτη φορά. Μόλις μερικά χρόνια πριν, ο πρόεδρος George W Bush ανακοίνωσε την πρόθεση των ΗΠΑ να επιστρέψουν στα προγράμματα επανδρωμένων αποστολών στη Σελήνη. Και μετά μείωσε τον προϋπολογισμό της ΝΑΣΑ, καθιστώντας το ίδιο του το σχέδιο μη ρεαλιστικό. Όσοι λοιπόν ακόμα ενθουσιαζόμαστε από την προοπτική της επιστροφής σε επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη, ας κρατήσουμε μικρό καλάθι. Το κόστος και το ρίσκο τέτοιων εγχειρημάτων μπορεί τελικά να και αποδειχτεί δυσβάσταχτο και για τον Obama.

Αν και δεινός ρήτορας ο Αμερικάνος πρόεδρος, η ομιλία του την προηγούμενη εβδομάδα δε είχε τον παλμό και το πάθος της ομιλίας του John Kennedy στο Πανεπιστήμιο του Rice το 1962, όταν έθεσε για πρώτη φορά ως στόχο των ΗΠΑ να στείλουν αστροναύτες στη Σελήνη. Εκείνη η ομιλία είναι ένας ύμνος στις δυνατότητες του ανθρώπου, στη δύναμη της γνώσης, της επιστήμης και της τεχνολογίας και έσπειρε τον ενθουσιασμό όχι μόνο στους Αμερικάνους αλλά και σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο. Άλλες εποχές βέβαια. Στο αποκορύφωμα του Διαστημικού ανταγωνισμού με την ΕΣΣΔ, η επιτυχία του συγκεκριμένου σχεδίου ήταν υπόθεση διατήρησης της εθνικής κυριαρχίας των ΗΠΑ. Ή τουλάχιστον αυτό ένοιωθαν οι πολίτες. Άλλωστε οι ανταγωνιστές τους είχαν μέχρι τότε κυριαρχήσει την κατάκτηση του Διαστήματος έπειτα από μια σειρά εντυπωσιακών πρωτοποριών.

Επιστροφή στο σήμερα και την προηγούμενη εβδομάδα ο Barack Obama παρουσίασε το σχέδιο του που περιλαμβάνει επιπλέον $6 δις στη ΝΑΣΑ για τα επόμενα πέντε χρόνια (συνολικά η χρηματοδότηση της ΝΑΣΑ θα φθάσει τα 100 δις) και θέτει ως στόχους την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη το 2025. Δέκα χρόνια αργότερα στοχεύουν να είναι έτοιμοι να στείλουν επανδρωμένη αποστολή σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη Άρη. Στο διάστημα αυτό έχουν σχεδιαστεί μια σειρά από βήματα και αποστολές που θα κάνουν τους στόχους που έθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος εφικτούς. Στους κόλπους της ΝΑΣΑ υπάρχει βέβαια αρκετή συζήτηση για την αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου σχεδίου. Όμως στη σημερινή εποχή μπορεί η προοπτική των επανδρωμένων αποστολών να μας συγκινήσει; Και σε αυτές τις οικονομικές συγκυρίες θα περάσει από το Κογκρέσο και θα γίνει αποδεκτό από την κοινωνία ένα τέτοιο υψηλού κόστους εγχείρημα; Το άμεσο μέλλον θα δείξει.