openscience

Ο καθιστικός τρόπος ζωής και όχι τόσο η θερμιδική πρόσληψη μπορεί να φταίει για την αύξηση της παχυσαρκίας στις ΗΠΑ, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση δεδομένων από την Εθνική Επιτροπή Έρευνας της Υγείας και της Διατροφής (NHANES). Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "The American Journal of Medicine" αποκαλύπτει ότι κατά τα τελευταία 20 χρόνια υπήρξε μια απότομη μείωση στη σωματική άσκηση και μία αύξηση του μέσου όρου δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), ενώ η πρόσληψη θερμίδων έχει παραμείνει σταθερή. Οι ερευνητές θεωρούν ότι μια ελάττωση της σωματικής δραστηριότητας στον ελεύθερο χρόνο σε εθνικό επίπεδο, ιδίως μεταξύ των νέων γυναικών, μπορεί να είναι υπεύθυνη για την ανοδική τάση στα ποσοστά παχυσαρκίας.

Αναλύοντας τα δεδομένα της επιτροπής NHANES από τα τελευταία 20 χρόνια, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Stanford ανακάλυψαν ότι ο αριθμός των αμερικανών ενηλίκων γυναικών που δεν ανέφεραν σωματική δραστηριότητα, είχε αλματώδη αύξηση από 19,1 % το 1994 σε 51,7 % το 2010. Για τους άνδρες, ο αριθμός αυξήθηκε από 11,4 % το 1994 σε 43,5 % το 2010. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο μέσος όρος ΔΜΣ αυξήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις, με την πιο δραματική άνοδο να εντοπίζεται μεταξύ των νέων γυναικών ηλικίας 18 - 39 ετών.

"Αυτές οι αλλαγές έχουν συμβεί στο πλαίσιο των σημαντικών αυξήσεων στο ποσοστό των ενηλίκων που δεν ανέφεραν φυσική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο, χωρίς ωστόσο να έχει αλλάξει κάτι σημαντικά στη μέση ημερήσια θερμιδική πρόσληψη σε επίπεδο πληθυσμού", εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Uri Ladabaum, MD, MS, Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιατρικής (Γαστρεντερολογίας και Ηπατολογίας), της Ιατρικής σχολής του Stanford. "Σε επίπεδο πληθυσμού, βρήκαμε μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας στον ελεύθερο χρόνο, όχι όμως της καθημερινής θερμιδικής πρόσληψης, και των αυξήσεων τόσο του ΔΜΣ όσο και της περιμέτρου της μέσης".

Η μελέτη εξέτασε την κλιμάκωση της παχυσαρκίας τόσο από την άποψη της άσκησης όσο και της πρόσληψης θερμίδων. Μολονότι δεν εξέτασαν τι είδη τροφίμων καταναλώθηκαν, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η συνολική ημερήσια κατανάλωση σε θερμίδες, λίπη, υδατάνθρακες και πρωτεΐνες δεν έχουν αλλάξει σημαντικά τα τελευταία 20 χρόνια, παρόλ’ αυτά το ποσοστό παχυσαρκίας μεταξύ των Αμερικανών εξακολουθεί να αυξάνεται.

Οι επιστήμονες παρακολούθησαν επίσης την αύξηση της κοιλιακής παχυσαρκίας, η οποία αποτελεί ανεξάρτητο δείκτη θνησιμότητας, ακόμη και μεταξύ ατόμων με φυσιολογικό ΔΜΣ. Η κοιλιακή παχυσαρκία ορίζεται από περίμετρο μέσης ίση με 88cm (34,65 in) ή μεγαλύτερη για τις γυναίκες και 102 cm (40,16 in) ή μεγαλύτερη για τους άνδρες. Τα δεδομένα έδειξαν ότι η μέση περίμετρος μέσης αυξήθηκε κατά 0,37 % ανά έτος για τις γυναίκες και 0,27 % ανά έτος για τους άνδρες. Ακριβώς όπως και η άνοδος του μέσου ΔΜΣ, η ομάδα που πλήττεται περισσότερο από την αύξηση των ποσοστών της κοιλιακής παχυσαρκίας είναι οι γυναίκες.

"Η συχνότητα της κοιλιακής παχυσαρκίας έχει αυξηθεί μεταξύ γυναικών φυσιολογικού βάρους και υπέρβαρων ανδρών και γυναικών", παρατηρεί ο δρ. Ladabaum. "Παραμένει αμφιλεγόμενο κατά πόσον το υπερβολικό βάρος από μόνο του αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας, αλλά οι τάσεις της κοιλιακής παχυσαρκίας μεταξύ των υπέρβαρων ατόμων είναι ανησυχητικές υπό το πρίσμα των κινδύνων που συνδέονται με την αυξημένη περίμετρο μέσης ανεξάρτητα από το ΔΜΣ".

Όταν ο Ladabaum και οι συνεργάτες του ομαδοποίησαν τους ερωτηθέντες στην πιο πρόσφατη έρευνα της επιτροπής NHANES, με βάση την φυλή / εθνικότητα και την ηλικία, διαπίστωσαν ότι πάνω από το 50% των ενηλίκων εργαζομένων σε οκτώ δημογραφικές υποομάδες ανέφερε ότι δεν ασκείται στον ελεύθερο χρόνο του. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι γυναίκες, και ειδικότερα οι μαύρες και Μεξικανοαμερικανές γυναίκες, έδειξαν τις μεγαλύτερες μειώσεις στην αναφερόμενη άσκηση.

Παρόλο που η αυξημένη θερμιδική πρόσληψη κατηγορείται για την αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας, δε βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ τους σε αυτή τη μελέτη. Αντίθετα, συσχέτιση παρατηρήθηκε ανάμεσα στις διαχρονικές τάσεις για την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και την υψηλή τιμή ΔΜΣ. "Τα ευρήματά μας δεν υποστηρίζουν τη λαϊκή αντίληψη ότι η αύξηση της παχυσαρκίας στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να αποδοθεί κατά κύριο λόγο στη σταθερή διαχρονική αύξηση στη μέση ημερήσια θερμιδική πρόσληψη των Αμερικανών", καταλήγει ο δρ. Ladabaum. "Παρά το γεγονός ότι εκτιμώνται δεόντως οι γενικές τάσεις της παχυσαρκίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και μπορεί να σταθεροποιείται η επικράτησή της, οι αναλύσεις μας επισημαίνουν ανησυχητικές τάσεις σε νεότερους ενήλικες, σε γυναίκες, και στην επικράτηση της κοιλιακής παχυσαρκίας, καθώς και επίμονες φυλετικές / εθνικές διαφορές".

Δεν υπάρχει εύκολη απάντηση στη συνεχή μάχη μας κατά της παχυσαρκίας, αλλά η αναγνώριση της σχέσης μεταξύ της ελάττωσης της σωματικής δραστηριότητας και της αύξησης του ΔΜΣ, καθώς και των ομάδων που πλήττονται ιδιαίτερα, μπορεί να βοηθήσει τους υπευθύνους της δημόσιας υγείας να αναπτύξουν στοχευμένες, αποτελεσματικές δράσεις. Σε ένα συνοδευτικό σχόλιο η Pamela Powers Hannley, Διευθύντρια Σύνταξης του περιοδικού "The American Journal of Medicine", σημειώνει: "Αν εμείς ως χώρα θέλουμε πραγματικά να αναλάβουμε τον έλεγχο της υγείας μας και το κόστος της υγειονομικής μας περίθαλψης, η εργασία των Ladabaum et al. θα πρέπει να είναι το εναρκτήριο σάλπισμά μας. Από την ενθάρρυνση κοινοτήτων να παρέχουν ασφαλή μέρη για σωματική δραστηριότητα έως τη διασφάλιση άφθονης παροχής υγιεινών τροφίμων και την ενδυνάμωση των Αμερικανών να αναλάβουν τον έλεγχο της υγείας τους, πρέπει να ξεκινήσουμε μια συντονισμένη ολοκληρωμένη προσπάθεια για τον έλεγχο της παχυσαρκίας".