openscience

Μεταβολισμός ονομάζεται το ισοζυγιο της ενεργειας που δεχεται και της ενεργειας που ξοδευει το σωμα μας. Για να καταλαβουμε καλυτερα πως γινεται αυτο ας φανταστουμε ότι το σώμα μας, ο οργανισμός μας, είναι σαν ενα εργοστασιο: όπως συμβαίνει σε κάθε εργοστάσιο, υπαρχει από τη μια η κεντρικη διοικηση που παιρνει τις αποφασεις και από την άλλη οι εργατες που δουλευουν σε αυτο. Επισης, χρειαζονται πρωτες υλες και καυσιμα. Το δικο μας εργοστασιο δεν εχει σαν στοχο να παραγει προιοντα που πουλιουνται, αλλα υλικα που χρησιμοποιουνται απο το ιδιο το εργοστασιο ωστε να μεγαλωσει και να επεκταθει αυτο το ιδιο.

Η κεντρικη διοικηση στην περιπτωση του σωματος μας ειναι ο εγκεφαλος. Αυτος αποφασιζει για οτιδηποτε γινεται μεσα στο σωμα μας, ειτε αυτο αφορα σε λειτουργιες που κανουμε συνειδητα (οπως το να τρεξουμε η να πιασουμε εναν κουραμπιε και να τον βαλουμε στο στομα μας...), ειτε σε λειτουργιες που γινονται χωρις να το καταλαβαινουμε, οπως το να αναπνεουμε και να χτυπαει η καρδια μας. Ο εγκεφαλος δεχεται πληροφοριες απο ολα τα οργανα, τις επεξεργαζεται, παιρνει αποφασεις και δινει εκτελεστικες εντολες στα οργανα για το τι να κανουν. Οταν λοιπον πειναμε ο εγκεφαλος, δηλαδη η διοικηση του εργοστασιου μας, ενημερωνεται μεσω συγκεκριμενων χημικων ουσιών (των ορμονών) και αποφασιζει οτι ηρθε η ωρα για φαι... Μολις φαμε, τα διαφορα φαγητα διασπωνται μεσα στο στομαχι σε πολυ μικρα "κομματακια", τοσο μικρα ωστε να μπορουν να μεταφερθουν μεσα στο αιμα. Η διασπαση των φαγητων δινει στον οργανισμο μας ενεργεια, οπως και τα καυσιμα στο εργοστασιο... Τα μικρα αυτά κομματακια διανεμονται στα διαφορα οργανα, οπως και οι πρωτες υλες διανεμονται στους εργατες για να μπορεσουν να δουλεψουν.

Οι εργατες μας κανουν διαφορετικες δουλειες και χρειαζονται διαφορες πρωτες υλες. Οταν λοιπον τρωμε κρεας, αυτο διασπαται σε πρωτεινες, που τις χρειαζονται οι μυες για να μεγαλωσουν και να φουσκωσουν ετσι ωστε να μπορουμε να τρεχουμε, να παιζουμε, να σηκωνουμε αντικειμενα κλπ. Οταν τρωμε πατατες, μακαρονια και αλλα φαγητα πλούσια σε άμυλο, αυτα δινουν στον οργανισμο μας γλυκόζη που χρησιμοποιειται απο ολο το εργοστασιο σαν πηγη ενεργειας. Ειναι ιδιαιτερα ενδιαφερον να τονισουμε οτι ο εγκεφαλος και η καρδια εχουν ιδιαιτερη προτιμηση σ'αυτη την ουσια... Οι βιταμίνες που παιρνουμε απο τα φρουτα και τα λαχανικα ειναι για τα οργανα μας ο,τι και το λαδι για τις μηχανες του εργοστασιου: βοηθουν στην ομαλη λειτουργια τους.

Τελος, οπως και σε ολα τα εργοστασια, υπαρχουν οι αποθηκες. Οταν οι εργατες εχουν πολλη πρωτη υλη δεν προλαβαινουν να την χρησιμοποιησουν και τη βαζουν στην αποθηκη για να την χρησιμοποιησουν οταν θα υπαρχει αναγκη και ελλειψη πρωτων υλων. Στον οργανισμο μας οι αντιστοιχες αποθηκες ειναι το λιπος. Ετσι λοιπον, οταν τρωμε πολυ φαγητο και δεν το ξοδευουμε κανοντας ασκηση, αυτο γινεται λιπος, αποθηκευεται δηλαδη μεχρι να εχουμε ελλειψη τροφης. Στη συγχρονη δυτικη κοινωνια ομως αυτο ειναι σχετικα σπανιο, και σε συνδυασμο με την ελλειψη ασκησης οδηγει στην παχυσαρκια η οποια ειναι πολυ επικινδυνη διοτι μπορει να προκαλεσει αιτία για πολλες σοβαρες ασθενειες, οπως ο διαβητης, καρδιαγγειακες παθησεις και στρες.